سئو چیست؟
بهینهسازی موتور جستجو (SEO) به معنای جذب ترافیک هدفمند از نتایج ارگانیک (رایگان) موتورهای جستجو به یک وبسایت است. هدف SEO این است که وبسایت شما برای کلمات کلیدی مرتبط با کسبوکارتان، در نتایج جستجو رتبه بالاتری کسب کند.
چرا؟ چون رتبهبندی بهتر باعث افزایش ترافیک سایت شما میشود. و این ترافیک میتواند به منجر به فروش و درآمدی بیشتر برای کسبوکار شما شود. SEO فقط یک راهکار برای دیده شدن نیست، بلکه یک استراتژی برای ایجاد درآمد پایدار و ارزشمند برای کسبوکار شما است.
سئو مخفف چیست؟
واژه سئو یا SEO مخفف عبارت Search Engine Optimization است که در فارسی به “بهینهسازی موتورهای جستجو” ترجمه میشود. اما آیا این تعریف به تنهایی کافی است؟ در ادامه به بررسی دقیقتر این مفهوم میپردازیم.
سئو سایت یعنی چه؟
سئو، فرایندی است که طی آن تلاش میکنیم موتورهای جستجو را قانع کنیم تا محتوای سایت ما را در جایگاههای بالای صفحه نتایج جستجو (SERP) نمایش دهند. این کار شامل ترکیبی از استراتژیها و تکنیکهایی است که به افزایش رتبه سایت کمک میکند.
سئو به زبان ساده
اگر بخواهیم سئو را سادهتر توضیح دهیم، باید گفت که این فرایند شامل تمام اقدامات داخل و خارج از سایت است که با هدف بهبود رتبه صفحات وب در نتایج جستجوی کاربران انجام میشود.
سئو چیست و چه کاربردی دارد
سئو یکی از راههای بهبود تجربه کاربری است. با کمک سئو، محتوای سایت بهصورت سریعتر، دقیقتر و با اطلاعاتی بهینهتر به دست مخاطب میرسد.
به طور خلاصه، اگر کسبوکاری بخواهد در فضای آنلاین دیده شود و مشتریان بیشتری جذب کند، نیاز به سئو دارد. بدون آن، سایتها در انبوه رقبا گم میشوند و شانس موفقیت آنها کاهش مییابد.
بهینه سازی سایت چیست و چگونه کار میکند؟
SEO شامل بهبود رتبهبندی ارگانیک سایت شما است. این فرآیند شامل جنبههای فنی وبسایت و بهترین شیوههای مرتبط با محتوا است تا موتورهای جستجویی مثل گوگل راحتتر بتوانند محتوای شما را پیدا کنند و درک کنند. همچنین، SEO تجربه کاربری بهتری را برای بازدیدکنندگان فراهم میکند.
وظایف معمول در SEO شامل موارد زیر است:
- ایجاد محتوای باکیفیت
- بهینهسازی محتوا بر اساس کلمات کلیدی خاص
- ساخت لینکهای خارجی (بکلینکها)
یکی از مهمترین مزایای رتبهبندی برای یک کلمه کلیدی خاص این است که میتوانید ماه به ماه به صورت رایگان ترافیک دریافت کنید.
چرا SEO مهم است؟
به زبان ساده: جستجو یکی از بزرگترین منابع جذب ترافیک است.
این موضوع برای صاحبان کسبوکار در هر صنعتی صدق میکند. برای مثال، در سایتهای موفقی مثل دیجی کالا، بیش از ۷۸ درصد از کل ترافیک از طریق جستجوی ارگانیک به دست میآید.
یک مثال واقعی از اهمیت سئو
فرض کنید یک فروشگاه گوشی و لپ تاپ دارید. طبق ابزارهای Keyword tools در Semrush، هر ماه ۳۳ هزار نفر در ایران عبارت “گوشی سامسونگ” را جستجو میکنند.
حالا، اگر وبسایت شما برای این عبارت در رتبه اول گوگل باشد، با توجه به آمار، حدود ۲۷.۶٪ از کلیکها به شما تعلق میگیرد. این یعنی بیش از ۹ هزار بازدیدکننده بالقوه فقط برای یک عبارت جستجو در ماه!
شما همچنین میتوانید ترافیک تخمینی که این کلمه کلیدی میتواند برای دامنه شما ایجاد کند را در صورتی که در جایگاه برتر قرار گیرد، مشاهده کنید.
معیار ترافیک بالقوه (Potential Traffic) به شما این امکان را میدهد که برآوردی از ترافیک داشته باشید که بر اساس عوامل زیر محاسبه میشود:
درصد کلیکهای بالقوه (PKD%)
نمره اعتبار دامنه (Authority Score)
جایگاه احتمالی دامنه در نتایج جستجو (SERP)
مقادیر ترافیک تخمینی
و رقبا در صفحه نتایج موتور جستجو (SERP).
این اطلاعات به شما کمک میکند تا بفهمید چه مقدار ترافیک میتوانید از طریق بهینهسازی یک کلمه کلیدی به دست آورید و چطور باید استراتژی خود را بهبود دهید.
اما بیایید این موضوع را کمی دقیقتر بررسی کنیم: این بازدیدکنندگان چقدر ارزش دارند؟
میانگین هزینهای که تبلیغکنندگان برای هر کلیک روی این عبارت پرداخت میکنند، حدود ۱ دلار است (این اطلاعات توسط ابزار Keyword Overview ارائه شده است).
یعنی این ۹,۰۰۰ بازدیدکننده به طور تقریبی ۹,۰۰۰ دلار در ماه ارزش دارند. و شما میتوانید این ترافیک را با SEO به صورت “رایگان” به دست آورید (البته این کار نیاز به زمان و گاهی هزینه نیز دارد).
و این تنها برای یک عبارت جستجو است! اگر وبسایت شما از نظر SEO بهینه باشد، میتوانید برای صدها (و حتی گاهی هزاران) کلمه کلیدی مختلف رتبه کسب کنید، آن هم فقط با یک محتوای خوب.
ارزش واقعی SEO در چیست؟
ارزش واقعی در این است که این ترافیک جستجو میتواند به چه چیزی برای کسبوکار شما تبدیل شود.
فرض کنید بتوانید ۱٪ از این بازدیدکنندگان را به مشتری تبدیل کنید و میانگین ارزش هر سفارش شما ۵۰۰ هزار تومان باشد. در این حالت، تنها با یک پست، میتوانید درآمد بالقوهای معادل ۱۶۵ میلیون در ماه کسب کنید.
سئو در مقابل گوگل ادز
صفحات نتایج موتور جستجو (SERP) به دو بخش مجزا تقسیم میشوند: نتایج ارگانیک و نتایج پولی.
- نتایج ارگانیک:
این نتایج به صورت رایگان نمایش داده میشوند و بر اساس کیفیت و ارتباط محتوای وبسایت با جستجوی کاربر رتبهبندی میشوند. بهینهسازی وب سایت (SEO) نقش اصلی در دیده شدن این نتایج دارد. به همین دلیل دریافت خدمات سئوی سایت اهمیت دارد. - نتایج پولی:
این بخش شامل تبلیغاتی است که کسبوکارها برای نمایش در آن هزینه میپردازند. این تبلیغات معمولاً در بالای نتایج ارگانیک یا در قسمتهای مشخص شدهای از صفحه ظاهر میشوند و با برچسبهایی مثل “Ad” یا “تبلیغ” قابل شناسایی هستند. به این نوع نتایج تبلیغات در گوگل ادز گفته میشود.
در حالی که نتایج پولی میتوانند فوراً ترافیک جذب کنند، نتایج ارگانیک برای بلندمدت ارزشمندتر هستند زیرا به اعتبار و اعتماد بیشتر کاربران کمک میکنند.
نتایج جستجوی پولی تبلیغاتی هستند که در بالای یا پایین نتایج ارگانیک نمایش داده میشوند.
این تبلیغات توسط کسبوکارهایی که برای نمایش در این موقعیتها هزینه پرداخت میکنند، ایجاد میشوند. موتورهای جستجو مانند گوگل این نتایج را معمولاً با برچسبی مثل “Ad” یا “تبلیغ” یا “sponsored” مشخص میکنند تا کاربران بتوانند تفاوت آنها را با نتایج ارگانیک تشخیص دهند.
این روش به کسبوکارها کمک میکند تا به سرعت دیده شوند، اما هزینهبر است و معمولاً برای ترافیک فوری استفاده میشود.
تبلیغات پولی کاملاً مستقل از نتایج ارگانیک هستند.
این دو روش نمایش در گوگل به شیوهای کاملاً متفاوت رتبهبندی میشوند و در این مقاله درباره تبلیغات پولی در گوگل صحبت نخواهیم کرد. وقتی درباره SEO صحبت میکنیم، منظور ما بهبود رتبه وبسایت شما در نتایج جستجوی ارگانیک است.
SEO در مقابل SEM
- SEO: تمرکز بر جذب ترافیک از نتایج جستجوی ارگانیک با بهینهسازی وبسایت.
- SEM: ترکیبی از SEO و بازاریابی جستجوی پولی برای تولید ترافیک از موتورهای جستجو.
موتورهای جستجو چگونه کار میکنند؟
وقتی در گوگل یا هر موتور جستجوی دیگری چیزی جستجو میکنید، الگوریتمی در زمان واقعی کار میکند تا آنچه را که موتور جستجو بهترین نتیجه میداند، برای شما ارائه دهد.
گوگل چگونه “بهترین” نتیجه را تعیین میکند؟
گوگل دقیقاً معیارهای رتبهبندی خود (که به آنها عوامل رتبهبندی نیز گفته میشود) را فاش نمیکند، اما اطلاعاتی درباره چگونگی پیدا کردن و ارزیابی محتوا داریم.
خزندهها (Crawlers یا Bots)
گوگل از خزندهها برای جمعآوری اطلاعات موجود در اینترنت استفاده میکند. این خزندهها از طریق منوهای ناوبری سایت و لینکهای داخلی و خارجی، زمینه صفحات را درک میکنند. همچنین، متنها، تصاویر و دادههای دیگر در صفحات کمک میکنند تا موتورهای جستجو بفهمند یک صفحه درباره چیست.
ایندکس کردن (Indexing)
پس از خزیدن صفحات، فرآیندهای مختلف (مانند رندرینگ) و معیارها تعیین میکنند که آیا محتوا باید به ایندکس گوگل (یا پایگاه داده آن) اضافه شود یا خیر.
رتبهبندی (Ranking)
پس از ایندکس شدن، عوامل رتبهبندی وارد عمل میشوند تا گوگل تعیین کند که محتوا باید در چه رتبهای از نتایج جستجو نمایش داده شود. این توضیحی ساده از فرآیند است، اما به طور کلی عکس پایین نمای دقیقی از آنچه در پشتصحنه اتفاق میافتد را، ارائه میدهد.
با اینکه گوگل جزئیات الگوریتم خود را عمومی نمیکند، بر اساس پتنتهای ثبتشده و اظهارات رسمی این شرکت، میدانیم که وبسایتها و صفحات وب بر اساس عواملی از جمله موارد زیر رتبهبندی میشوند:
۱. ارتباط (Relevancy)
وقتی عبارتی مثل “طرز تهیه کوکی شکلاتی” را جستجو میکنید، انتظار ندارید صفحاتی درباره لاستیک کامیون ببینید.
ارتباط در جستجو به معنای میزان تطابق بین عبارت جستجو و نتیجه موردنظر کاربر است.
وبسایتهایی که نتایج دقیق و مرتبط ارائه میدهند، معمولاً برای کلمات کلیدی هدف رتبه بالاتری دارند.
اما نکته مهم
گوگل تنها صفحات “مرتبطتر” را در صدر نتایج قرار نمیدهد. زیرا برای هر عبارت جستجو هزاران (یا حتی میلیونها) صفحه مرتبط وجود دارد.
گوگل از فاکتورهای دیگری نیز استفاده میکند تا تعیین کند کدام صفحات شایستگی بیشتری برای نمایش در بالای نتایج دارند. این فرآیند شامل عوامل دیگری مثل کیفیت محتوا، تجربه کاربری، و اعتبار سایت است.
برای اینکه گوگل تصمیم بگیرد کدام محتوا کجا رتبه بگیرد، نیاز به استفاده از عوامل دیگری دارد.
۲. اعتبار (Authority)
اعتبار به معنای توانایی یک وبسایت برای کسب رتبه در نتایج جستجو است. ابزارهای شخص ثالث زیادی وجود دارند که تلاش میکنند با معیارهایی خاص، اعتبار وبسایتها را اندازهگیری کنند.
اما سوال اینجاست: گوگل چگونه تشخیص میدهد که یک صفحه معتبر است؟
پاسخ دقیق این است که ما به طور کامل نمیدانیم گوگل چگونه این موضوع را ارزیابی میکند یا حتی آیا معیار خاصی برای “اعتبار” در نظر میگیرد یا نه.
اما آنچه میدانیم:
گوگل از لینکها برای پیدا کردن و درک محتوا استفاده میکند.
گوگل بهطور خاص اشاره کرده است که لینکهای دریافتی از “وبسایتهای برجسته” را در نظر میگیرد.
منظور از بک لینک برجسته چیست؟
تعریفی دقیق از این اصطلاح وجود ندارد، اما به احتمال زیاد به معنای وبسایتهایی است که هم برای موضوع هدف مرتبط هستند و هم در نوع خود محبوب و معتبرند.
بنابراین، لینکسازی از منابع معتبر و مرتبط میتواند نقش مهمی در بهبود اعتبار و رتبهبندی سایت شما در گوگل داشته باشد.
لینکهایی که از صفحات دیگر به صفحه شما داده میشوند، به عنوان “بکلینک” شناخته میشوند.
به طور کلی، هرچه یک صفحه بکلینکهای باکیفیتتری دریافت کند، اعتبار آن بیشتر میشود و در نتیجه، رتبه بالاتری در نتایج جستجو کسب میکند.
اما توجه داشته باشید: کیفیت لینکها مهمتر از تعداد آنهاست.
لینکهایی که از وبسایتهای معتبر، مرتبط، و پرمخاطب میآیند، تأثیر بسیار بیشتری نسبت به لینکهای تصادفی یا بیکیفیت دارند.
بنابراین، استراتژی لینکسازی شما باید بر کیفیت و ارتباط متمرکز باشد تا نتایج بهتری در SEO کسب کنید.
۳. کاربردی بودن (Usefulness)
محتوا ممکن است مرتبط و معتبر باشد، اما اگر کاربردی نباشد، گوگل تمایلی ندارد آن را در بالای نتایج جستجو قرار دهد.
کاربردی بودن یعنی ارائه اطلاعات جذاب، مرتبط، و ارزشمند به بازدیدکنندگان وبسایت.
ممکن است محتوا به خوبی نوشته شده و بدون خطا باشد، اما اگر به کاربر در دستیابی به هدفش کمک نکند، نمیتواند نیاز جستجوی او را برآورده کند.
مثالی ساده:
فرض کنید شما عبارت “رژیم فستینگ” را جستجو کنید:
- اولین نتیجهای که روی آن کلیک میکنید (نتیجه A) توسط بزرگترین متخصص جهان در زمینه رژیم فستینگ نوشته شده است. این صفحه پر از محتوای باکیفیت است و بسیاری از سایتها به آن لینک دادهاند.
اما اگر این صفحه نتواند به سوالات و نیازهای شما پاسخ دهد یا اطلاعاتی کاربردی برای شما ارائه نکند، احتمالاً سریع آن را ترک میکنید و به دنبال محتوای دیگری میروید.
گوگل از این رفتار کاربران (مانند مدت زمان ماندن در صفحه و بازگشت به نتایج جستجو) برای ارزیابی کاربردی بودن محتوا استفاده میکند. بنابراین، محتوای شما باید علاوه بر کیفیت بالا، دقیقاً نیاز کاربر را برطرف کند.
اما محتوای نتیجه A کاملاً نامنظم است و پر از اصطلاحات تخصصی و پیچیدهای است که بیشتر کاربران نمیتوانند آن را درک کنند.
حالا این را با نتیجه B مقایسه کنید:
- این محتوا توسط فردی نوشته شده که نسبتاً تازهکار در زمینه رژیم فستینگ است.
- وبسایت او تعداد بکلینکهای زیادی هم ندارد.
اما:
- محتوای او به بخشهای مجزا و سازماندهی شده تقسیم شده است.
- و به زبانی نوشته شده که هر کسی میتواند به راحتی آن را درک کند.
در نتیجه
موتورهای جستجو، بهویژه گوگل، صرفاً به اعتبار نویسنده یا تعداد بکلینکها توجه نمیکنند. ساختار منظم، سادگی در زبان، و کاربردی بودن محتوا نقش کلیدی در جلب رضایت کاربران و کسب رتبه بالاتر دارند.
در نهایت، گوگل تمایل دارد محتوایی را در صدر نتایج قرار دهد که هم نیاز کاربر را برطرف کند و هم تجربهای دلپذیر و بدون پیچیدگی ارائه دهد.
در این حالت، احتمالاً نتیجه B برای کاربران و موتورهای جستجو مفیدتر به نظر میرسد.
حتی اگر نتیجه B به اندازه نتیجه A اعتبار (Authority) نداشته باشد، به دلیل کمبود بکلینکها، باز هم میتواند در گوگل عملکرد خوبی داشته باشد.
در واقع، ممکن است حتی رتبهای بالاتر از نتیجه A کسب کند.
چرا؟
گوگل احتمالاً میزان کاربردی بودن محتوا را تا حدی بر اساس سیگنالهای تجربه کاربری (User Experience Signals) ارزیابی میکند.
به عبارت دیگر: نحوه تعامل کاربران با نتایج جستجو نقش مهمی دارد.
- اگر گوگل متوجه شود که کاربران یک نتیجه خاص را دوست دارند (مثلاً تعداد کلیکهای زیادی دریافت میکند)، ممکن است آن نتیجه افزایش رتبه بگیرد.
محتوای مفید و کاربرپسند، حتی با اعتبار کمتر، میتواند در نتایج جستجو موفق عمل کند و رقبای قویتر را پشت سر بگذارد. این اهمیت تجربه کاربری و رفع نیازهای واقعی کاربران، غوغا به پا میکند.
عوامل مؤثر بر رتبهبندی صفحه در گوگل
عوامل زیادی بر رتبهبندی یک صفحه در نتایج جستجو تأثیر میگذارند. اما اگر محتوای شما:
با کلمات کلیدی هدف مرتبط باشد، اعتبار لازم را داشته باشد و هدف جستجوی کاربر را برآورده کند، شما در مسیر درستی قرار دارید. حالا ببینیم چگونه بهینهسازی موتور جستجو (SEO) میتواند در این مسیر به شما کمک کند، با بررسی سه نوع اصلی SEO.
انواع روش های سئو
سه نوع اصلی SEO عبارتند از:
- SEO داخلی (On-Page SEO)
- SEO فنی (Technical SEO)
- SEO خارجی (Off-Page SEO)
انواع دیگری نیز مانند SEO محلی (Local SEO) و SEO ویدیو وجود دارند، اما در این مقاله به سه نوع اصلی میپردازیم.
۱. SEO داخلی (On-Page SEO)
سئو داخلی شامل بهینهسازی محتوای وبسایت شما برای موتورهای جستجو و کاربران است. این بهینهسازی شامل:
- ایجاد محتوای مرتبط، مفصل و مفید برای عبارتهای جستجویی که میخواهید برای آنها رتبه بگیرید.سخن آخر
سرمایهگذاری در SEO به معنای سرمایهگذاری در آینده آنلاین کسبوکار شما است. با رعایت اصول و بهترین شیوهها میتوانید بدون هزینههای اضافی، ترافیک هدفمند و ارزشمند جذب کنید.
۲. SEO فنی (Technical SEO)
هدف اصلی سئو فنی این است که مطمئن شوید موتورهای جستجو میتوانند به راحتی:
- صفحات سایت شما را پیدا کنند،
- آنها را خزیده و ایندکس کنند.
مشکلات در این فرآیند به معنای کاهش رتبه و ترافیک سایت است.
۳. SEO خارجی (Off-Page SEO)
SEO خارجی به مجموعه استراتژیهایی اشاره دارد که خارج از وبسایت شما اجرا میشوند تا رتبه و اعتبار سایت شما در موتورهای جستجو بهبود یابد.
این استراتژیها شامل موارد زیر میشوند:
- لینکسازی (Link Building): ایجاد لینکهایی از سایتهای دیگر به سایت شما.
- استراتژیهای محلی (Local SEO): تمرکز بر بهینهسازی برای جستجوهای محلی.
- بازاریابی در شبکههای اجتماعی: تقویت حضور برند و جذب ترافیک از پلتفرمهای اجتماعی.
- روابط عمومی دیجیتال (Digital PR): ایجاد محتوای جذاب برای جلب توجه رسانهها و وبسایتهای معتبر.
- و سایر روشهای مرتبط.
چگونه رشد وبسایت خود را با SEO شروع کنیم؟
با دنبال کردن راهنماییهای ارائه شده در بالا، میتوانید به عنوان یک تازه وارد شروعی قوی داشته باشید. اما SEO تنها به درک انواع آن و نحوه کار موتورهای جستجو محدود نمیشود.
برای اینکه تأثیر SEO را به حداکثر برسانید، از یک کار بلد یا سئو کار حرفه ای راهنمایی بگیرید.
سخن آخر
سرمایهگذاری در SEO به معنای سرمایهگذاری در آینده آنلاین کسبوکار شما است. با رعایت اصول و بهترین شیوهها میتوانید بدون هزینههای اضافی، ترافیک هدفمند و ارزشمند جذب کنید.